diyabetik haberler

Bu yazımızda İngiltere’de yapılmış olan oldukça etkili çözümler sunan Yapay Pankreas Davranışlı İnsülin Pompası çalışmasını sizinle paylaşmak istiyorum.

Diyabetli olan yaşı küçük arkadaşlarımız için özellikle ilk zamanlarda hem diyabetli kişi hem de ailesi sıkıntılar yaşayabiliyor. Yazıda bahsi geçecek olan yapay pankreas görevi yapan bu cihaz tip 1 diyabeti yönetmekte oldukça etkili görünüyor. Gelin beraber bu cihazı inceleyelim.

Cihaz, verilmesi gereken insülin miktarını belirlemek için özel bir algoritma kullanır.

Cihazdaki uygulamanın kullandığı bu algorirma öngörülen veya gerçek zamanlı glikoz seviyelerine göre sağladığı insülin miktarını otomatik olarak ayarlar, yani ebeveynlerin yalnızca yemek zamanlarında insülini izlemesi ve uygulaması gerekir.

New England Journal of Medicine’de yayınlanan bir araştırmaya göre de, cihaz kan şekeri düzeylerini yönetmede mevcut teknolojiden daha etkilidir.

Tip 1 diyabeti yönetmek, özellikle yaşı küçük çocuklarda, gereken insülin seviyelerindeki ve her çocuğun tedaviye nasıl yanıt verdiğindeki değişkenliğin yanı sıra ne kadar yedikleri ve egzersiz yaptıklarına ilişkin öngörülemezlik yetişkin insanlara göre daha fazla olduğundan zordur.

Klasik Kan Şekeri Ölçme Yönteminde Parmaktan Kan Numunesi Alınması

Bu öngörülemezliğin sonucu olarak çocuklar, ölümcül olabilen veya vücuda zarar verebilecek tehlikeli düzeyde düşük kan şekeri düzeyleri (hipoglisemi) ve yüksek kan şekeri düzeyleri (hiperglisemi) açısından özellikle risk altındadır.

Birçok çocuk günümüzde glikoz seviyelerini sürekli izleyen ve deriye yerleştirilmiş bir aparata bağlı bir pompa aracılığıyla insülin veren cihazlar kullanıyor. Ancak bunun için ebeveynlerin sıklıkla glikoz seviyelerini gözden geçirmesi ve ardından ihtiyaç duydukları insülin miktarını cihaz üzerinden manuel olarak ayarlaması gerekiyor.

Bununla birlikte, bu yeni teknoloji, kandaki glikozu gösteren bir sistem ve insülin pompası ile birlikte yapay bir pankreas gibi davranan ve gerçek zamanlı glikoz seviyelerine göre sağladığı insülin miktarını otomatik olarak ayarlayan bir uygulama kullanıyor. Bu da manuel olarak gün içerisinde bir müdahaleye gerek bırakmıyor. Çünkü sürekli bir şekilde kan şekeri ölçümü gerçekleşerek ona göre cihazdan insülin çıkışı oluyor.

Uygulamayı geliştiren kişiler geçmiş deneyimlere dayanarak insülin seviyeleri hakkında tahminler yaptığını ve günün belirli saatlerinde çocuğun ne kadar ihtiyacı olduğunu “öğrenebildiğini” belirtiyorlar.

Uluslararası yapılan bir araştırmada, yaşları 1-7 arasında değişen tip 1 diyabetli 74 çocuğu içeriyordu.

Tüm çocuklar 16 hafta boyunca bahsettiğimiz uygulamayı (CamAPS FX) kullandılar ve ardından yine 16 hafta boyunca normal tedaviyi (sensörle güçlendirilmiş pompa tedavisi) kullandılar.

Ortalama olarak, çocuklar CamAPS FX kullanırken günlerinin yaklaşık dörtte üçünü (%72) glikoz seviyeleri için hedef aralıkta geçirdi – bu oran mevcut teknolojiden neredeyse yüzde dokuz puan daha yüksek.

‘Güvenli ve etkili’


Baş yazar Dr. Julia Ware şunları söyledi: “CamAPS FX, hipoglisemi riskini arttırmadan hiperglisemi ve ortalama kan şekeri seviyeleri dahil olmak üzere çeşitli komplikasyonlarda iyileştirmelere yol açtı.

“Ebeveynler yapay pankreasımızı ‘hayat değiştiren’ olarak tanımladılar, çünkü bu, özellikle geceleri, çocuklarının kan şekeri seviyeleri hakkında endişelenmek için daha az zaman harcayabilecekleri ve rahatlayabilecekleri anlamına geliyordu.”

Sam Wright, altı yaşındaki kızı Sofia’ya parmaktan alınan kan yöntemiyle kan şekerini ölçer ve bunu da yapmak için geceleri alarm kurardı.

Şimdi uygulamayı kullanarak şunları söyledi: “Tanıdan bu yana ilk kez rahatlayabileceğimi hissediyorum.”

Bu önemli çalışma, yapay pankreasın küçük yaştaki çocukların tip 1 diyabetlerini yönetmelerine yardımcı olmak için güvenli ve etkili bir yol olabileceğini gösteriyor ve uygulamanın potansiyeline dair daha fazla kanıt sağlıyor.

Yıllarca kolestrolle olan ilişkisinden dolayı faydalı mı zararlı tartışmalara konu olan yumurta tüketimi artık günümüzde pek çok maddeden zengin bir besin olarak kabul ediliyor. Tabiki kararında tüketilirse…

Araştırmacıların düzenli yumurta tüketiminin tip 2 diyabet gelişme riskini önemli ölçüde artırdığını tespit ettiği ortaya çıktı. Konuya ilişkin araştırma, British Journal of Nutrition’da yayınlandı. 

Çin Tıp Üniversitesi ve Katar Üniversitesi’ndeki araştırmacılarla işbirliği içinde yapılan bu çalışma 1991’den 2009’a kadar sürdü. Çin Sağlık ve Beslenme Anketi (China Health and Nutrition Survey-CHNS) adındaki araştırma grubu Çinli katılımcıların (ortalama yaşları 50) verilerini analiz etti.

Araştırmacılar, 8545’ten fazla katılımcının yumurta tüketiminine göre kan şekeri seviyelerini karşılaştırdı.

Araştırma sonucunda çok yumurta yiyenlerin, az yiyenlere kıyasla diyabet riskinin arttığını buldular.

Baş araştırmacı Ming Li’ye göre, “Keşfettiğimiz şey, uzun süreli yumurta tüketiminin günde 38 gramdan fazla (1 yumurta =50 gramdır.) olduğu durumda Çinli yetişkinler arasında diyabet riskini yaklaşık %25 artırdığıydı.

Dahası, düzenli olarak çok yumurta yiyen yetişkinlerde (50 gramın üzerinde ) diyabet riskini %60 oranında artırdığı saptandı.”

Bu aşamada araştırmacılar yumurta yemenin neden diyabetle bağlantılı göründüğünü sadece tahmin edebiliyorlar. Riskin, yumurta sarısında bulunan kolin kaynaklı oksidasyon ve iltihaplanma ile ilgili olabileceğini veya yumurta beyazındaki kimyasalların karbonhidrat emilimini engellediğini tahmin ettiler.

Ayrıca yumurta tüketiminin yanı sıra olası diğer faktörleri de sundular. Bu faktörlerin başlıcası:

  • En çok yumurta tüketen denekler aynı zamanda daha fazla yağ ve hayvansal protein tüketmiş olmalarıdır. Ayrıca, fiziksel olarak daha az aktiflerdi ve daha yüksek kolesterol seviyelerine sahip olmalıdır.
  • Araştırmacılar ayrıca, Çin’de son yıllarda batı tipi bir diyetin (sebze tüketiminin daha az, et ve yağın daha fazla) daha yaygın hale geldiğini ve bu durumun da diyabet oranlarının artmasına katkıda bulunabileceğini belirttiler.

Uzmanların genel görüşüne göre yumurta tüketimi konusunda dikkatli olmak gerekmektedir.

Hatta diğer araştırmalar, ölçülü olarak yumurtaların sağlıklı bir diyetin parçası olabileceğini ve hatta diyabet riskini azaltabileceğini gösteriyor.

Diyabetin nedenlerini anlayabilmek için, bir kişinin genel diyetinin yanı sıra vücut ağırlığı, aktivite düzeyindeki değişiklik, stres gibi diğer faktörleri de göz önünde bulundurmak önemlidir.

Kaynakça:

www.diabetesselfmanagement.com/news-research/2020/12/11/new-study-suggests-link-between-eggs-and-diabetes/